Gelijkmatigheid
Gelijkmatigheid betekent in de verlichtingswereld: de mate waarin het licht egaal verspreid wordt over de weg of een plein. Bij een hoge gelijkmatigheid zijn er geen lichtere en donkere plekken op het wegdek. Om dit te bereiken moeten:
- de lantaarnpalen dicht genoeg bij elkaar staan
- en/of armaturen worden gekozen die het licht breed of zelfs rondom verspreiden
Moderne armaturen bieden door goede spiegels meer mogelijkheden, bijvoorbeeld om het licht heel breed op het wegdek te verspreiden. Daardoor is het gemakkelijker om gelijkmatigheid te bereiken, ook met lagere lantaarnpalen en grotere afstanden ertussen. Als verlichting wordt gedimd, neemt de verlichtingssterkte af en blijft de gelijkmatigheid gelijk.
Foto: De verlichting is voldoende gelijkmatig met lage lantaarnpalen om en om aan weerszijden van de doorgaande weg. De verlichtingssterkte op het wegdek is laag. (locatie: Raalterweg in Wesepe)
Gemeentelijk beleid
De gemeente Olst-Wijhe bepaalt per locatie welke gelijkmatigheid nodig is en past hier vervolgens lichttechnische berekeningen op toe. Locaties waar in ieder geval gestreefd wordt naar een hoge gelijkmatigheid zijn:
- drukke gebiedsontsluitingswegen (vanwege de verkeersveiligheid)
- verblijfsgebieden zoals centrumgebied en woonwijk (vanwege de beleving)
Binnen de bebouwde kom:
- streeft de gemeente een gelijkmatigheid conform de landelijke richtlijn (ROVL-2011) na
- voldoet de oudere verlichting meestal niet aan de ROVL qua gelijkmatigheid
- Als lantaarnpalen worden vervangen, dan worden ze bij voorkeur op dezelfde plek teruggezet om extra kosten te voorkomen. De gelijkmatigheid blijft ongewijzigd
- Als een gebied grootschalig wordt gerenoveerd dan kunnen lantaarnpalen op een andere plaats worden gezet om een betere gelijkmatigheid te bereiken
Foto′s: In de Kupe in Wijhe (links) is het licht minder gelijkmatig verdeeld over het wegdek dan in de Maasstraat (rechts). De takken van de bomen in De Kupe versterken de donkere vlekken op straat. De verlichtingssterkte recht onder de lantaarnpaal lijkt gelijk of in de linker situatie zelfs iets hoger dan rechts. De gelijkmatigheid op het wegdek is veel beeldbepalender dan de verlichtingssterkte.
- kiest de gemeente niet voor een hoge gelijkmatigheid, maar:
- verlicht de gemeente zo min mogelijk en dan alleen ten behoeve van de verkeersveiligheid
- eerst wordt gekeken of andere maatregelen zoals markering voldoende oplossing biedt
- dit is conform de landelijke adviesrichtlijn ROVL-2011
- àls er wordt verlicht, kiest de gemeente meestal voor oriënterende en niet voor gelijkmatige verlichting
- ook bij nieuwe (ruimtelijke en infrastructurele) ontwikkelingen, zoals de aanleg van nieuwe fietspaden
- een sobere verlichting blijkt meestal voldoende
Foto: Het wegdek is gelijkmatig verlicht met een goed gericht licht. De verlichtingssterkte op het wegdek is relatief laag maar is voor deze situatie (doorgaande weg zonder langzaam verkeer) voldoende.